با شهادت محسن فخری زاده از طریق مسلسل کنترل شده با هوش مصنوعی، ایران به اولین قربانی هوش مصنوعی بدل شد.

متن خبر: 7 آذر 1399 بود که محسن فخری زاده، معاون وزیر دفاع جمهوری اسلامی و رئیس سازمان پژوهش‌های نوین دفاعی، به وسیله سلاح کنترل شده ماهواره‌ای، در شهر آبسرد، به درجه رفیع شهادت رسید.

آنچه که بیش از، از دست دادن این شخصیت علمی و دفاعی کشور حائز اهمیت است، استفاده از هوش مصنوعی در صنعت نظامی و ترور شهید فخری زاده است که موجی از نگرانی‌ها را در بدل شدن این علم به همان کابوسی که دانشمندان برای آینده هوش مصنوعی می‌دیدند و آن را متذکر می‌شدند، می‌آفریند.

یک مسلسل از راه دور که با استفاده از دوربین‌های هوشمند و هوش مصنوعی کنترل می‌شد، هوش مصنوعی را یک گام به آنچه دانشمندان پیش بینی می‌کردند، نزدیک کرد و در قامت یک تروریست، شهید فخری زاده را به اولین قربانی هوش مصنوعی در جهان تبدیل کرد.

یک افسر ارشد ارتش اسرائیل در مصاحبه با خبرگزاری‌ها با اعتراف به این موضوع گفت: برای اولین بار هوش مصنوعی را به عنوان جزء کلیدی در جنگ بر علیه دشمنان خود استفاده کردیم. او همچنین گفت که این اولین مبارزات در نوع خود برای ارتش اسرائیل است.

طبق آنچه علی فدوی، جانشین فرمانده سپاه پاسداران نیز اعلام کرد، شهید محسن فخری زاده، توسط تیرباری که روی خودرو نیسان کارگذاشته شده بود و به صورت ماهواره‌ای و آنلاین کنترل می‌شده، به شهادت رسید و هیچ تروریستی در کار نبوده است. همه چیز به صورت خودکار صورت گرفته و برای تشخیص چهره او از میان 11 همراهش، از هوش مصنوعی استفاده شده است.

 آنچه اسرائیل انجام داد

اسرائیل خود اذعان داشته که با ایجاد برنامه‌هایی جدید به نام‌های «کیمیاگر»، «انجیل» و «عمق خرد» از طریق الگوریتم‌ها و کدهایی که در یک واحد متشکل از سربازان نخبه خود نوشته شده است، قدم در این مسیر گذاشته است.

آنطور که یک افسر ارشد اسرائیل گفته، برای اولین بار یک مرکز چند رشته‌ای با هدف تحول در نبردها ایجاد شده که به ارتش این امکان را می‌دهد که با روش‌های جدیدتری به جنگ‌های خود ادامه دهد. به عنوان مثال «انجیل» که یکی از محصولات این مرکز است، برای تولید توصیه‌هایی برای نیروها در بخش تحقیقات اطلاعات نظامی استفاده می‌شود.

نقش هوش مصنوعی در سیستم‌های نظامی سراسر جهان

اما نقش هوش مصنوعی در سیستم‌های نظامی سراسر جهان چیست؟ براساس گزارش «موسسه تحقیقات صلح بین المللی استکهلم»، هزینه‌های نظامی جهانی در سال 2019 ،1917 میلیارد دلار تخمین زده شد که در مقایسه با سال 2018، 3.6 درصد افزایش داشت.

بسیاری از کشورها، دپارتمان‌ها یا آژانس‌های ویژه‌ای دارند که توانایی‌های هوش مصنوعی را در تجهیزات موجود برنامه‌ریزی، آغاز و ادغام می‌کنند و قابلیت‌های جدید را توسعه می‌دهد. شورای ملی علم و فناوری در ایالات متحده، شورای راهبردی فناوری‌های هوش مصنوعی در ژاپن و شورای هوش مصنوعی در انگلیس چند نمونه از این موارد است.

وزارت دفاع ایالات متحده 7.4 میلیارد دلار صرف هوش مصنوعی، بیگ دیتا و ابر، در سال 2017 کرد. آژانس پروژه‌های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی بودجه آمریکا (DARPA) توسعه یک سیستم زیردریایی رباتیک برای استفاده در برنامه‌هایی مانند شناسایی مین‌های زیر آب و مشارکت در عملیات ضد زیردریایی به کار گرفته است.

دولت انگلیس نیز به عنوان بخشی از نقشه راه تحقیق و توسعه خود در ژوئیه 2020 ، پروژه‌های مشابهی را انجام داده است. بر اساس یک گزارش خبری، شتاب دهنده دفاعی و امنیتی انگلستان (DASA)، در حال همکاری نزدیک با «انستیتوی علوم و فناوری امنیت» در پردیس شهر سفید امپریال، برای گردهم آوردن دولت، دانشگاه، صنعت و شرکت‌های کوچک و متوسط برای توسعه راه حل‌های بعدی برای مشکلات امنیتی و دفاعی است.

گزارش‌ها نشان می‌دهد روسیه، سرمایه‌گذاری زیادی در زمینه هوش مصنوعی برای کشف و استخراج اطلاعات نادرست در صنایع دفاعی کرده است.

همچنین چین با توسعه و استقرار وسایل نقلیه زمینی بدون سرنشین، ماهواره‌های مجهز به هوش مصنوعی، وسایل نقلیه زیر آب بدون سرنشین و سکوهای جنگ زمینی بدون سرنشین در حال ارتقاء قابلیت‌های دفاعی خود است.

 سال 2017 ، شورای دولتی چین سه مرحله را برای توسعه هوش مصنوعی اعلام کرد:

• ایجاد مزیت رقابتی در زمینه هوش مصنوعی

• ایجاد توسعه صنایع جدید

• توانمند سازی و تقویت امنیت ملی

علاوه بر این، برنامه پنج ساله فعلی آن، نقشه راه تحقیق و توسعه، سرمایه گذاری و ادغام هوش مصنوعی با سایر زمینه‌های فنی را تعیین می‌کند. از بین 69 برنامه اولویت دار دولت چین، هوش مصنوعی در رتبه 6 ام قرار گرفت.

با همه این حرف‌ها، به نظر شما نقش هوش مصنوعی در آینده صنایع نظامی چقدر اهمیت دارد؟